با این آموزش گامبهگام یاد بگیر اوردر بلاک چیه، چطور تو بورس ایران پیداش کنی، تأییدیه بگیری، حد ضرر و تارگت بذاری و حرفهای معامله کنی.
اوردر بلاک یعنی چی؟ ساده و روون بگم
اوردر بلاک همون محدودهایه که قبل از یه حرکت شدید قیمت شکل میگیره و سفارشهای بزرگ اونجا قرار دارن. وقتی قیمت دوباره به اون محدوده برمیگرده، سفارشها فعال میشن و بازار یه واکنش قوی نشون میده.
مثلاً تو سهم «فملی» قبل از جهش بزرگ سال ۱۴۰۱، یه کندل نزولی بود که بعدش قیمت تو دو روز با شتاب بالا رفت. همون محدوده کندل نزولی، اوردر بلاک صعودی سهم بود.
از کجا شروع کنیم؟ انتخاب تایمفریم درست برای شکار اوردر بلاک
اول از همه باید تو تایمفریم بالاتر مثل روزانه یا هفتگی دنبال محدودههای مهم باشی. این کار کمک میکنه دید کلی بازار رو پیدا کنی و بدونی روند اصلی صعودیه، نزولیه یا رنجه. بعد از اینکه محدودههای کلیدی رو مشخص کردی، میتونی تو تایمفریمهای پایینتر مثل 15 دقیقه یا 5 دقیقه دنبال نقطه ورود دقیقتر باشی.
مثال: تو سهم «شستا» توی تایم روزانه روند صعودی بود. محدوده حمایتی نزدیک ۱۲۰۰ تومن رو پیدا کردیم، بعد تو تایم 15 دقیقه دیدیم قیمت دقیقاً از وسط اوردر بلاک برگشت بالا.
چطور حرکتهای انفجاری قیمت رو تشخیص بدیم؟ ردپای سفارشهای بزرگ
حرکت انفجاری یعنی اون جایی که قیمت، دیگه مثل قبل آروم و با نوسانهای کوچیک حرکت نمیکنه، بلکه تو یه مدت خیلی کوتاه، با سرعت و قدرت زیادی بالا میره یا سقوط میکنه.
این دقیقاً مثل لحظهایه که تا حالا یه رودخونه آروم بوده و یهو سد پشتش میشکنه؛ آب با فشار عجیبی سرازیر میشه. تو بازار هم این لحظهها تصادفی نیست.
تقریباً همیشه قبل از چنین حرکتهایی، سفارشهای بزرگ و سنگینی وارد بازار شدن که نیروی لازم برای این پرتاب رو ساختن.
توی بورس ایران، این حرکتهای انفجاری معمولاً بعد از چند روز نوسان کمجان یا رنجزدن اتفاق میافته. مثلاً سهم چند روز تو یه محدوده کوچیک بالا و پایین میشه، هیچکس مطمئن نیست جهت بعدی کجاست، بعد یهو با چند کندل بزرگ میزنه بالا و همه رو غافلگیر میکنه.
همون محدوده قبل از پرتاب، جاییه که اوردر بلاک شکل گرفته و پولهای هوشمند وارد شدن.
حالا چطور این حرکتها رو تشخیص بدیم؟ چندتا نشونه خیلی مهم داره:
۱. کندلهای بزرگتر از حد معمول
وقتی بدنه کندلها ناگهان دو برابر یا حتی سه برابر میانگین روزای قبل میشه، یعنی یه انرژی خاصی پشت حرکت بوده. اینو میتونی با نگاه کردن به چند کندل قبلی راحت متوجه بشی. اگه مثلاً تو سهم «فملی» معمولاً کندلها ۲۰ تا ۳۰ تومن حرکت دارن و یهدفعه یه کندل ۸۰ تومنی میاد، بدون پشتش سفارشهای سنگینی بودن.
۲. شکست سقف یا کف مهم
حرکت انفجاری معمولاً مرزها رو میشکنه. یعنی اگر قبلش یه سقف مهم داشتیم که قیمت چند بار نتونسته بود ازش رد بشه، تو حرکت انفجاری اون سقف با قدرت رد میشه. این رد شدن نشونه اینه که نیرویی قویتر از معاملهگرای معمولی پشت ماجراست.
۳. حجم بالاتر از میانگین
حجم معاملات کلیدیه. وقتی حجم یه روز یا یه کندل خیلی بیشتر از میانگین حجم روزای قبله، یعنی معاملهگرای بزرگ وارد شدن. تو بورس ایران، این تفاوت حجمی خیلی واضحه، چون ورود حقوقیها یا پولهای هوشمند حجم رو بهوضوح بالا میبره.
۴. سرعت حرکت تو زمان کوتاه
گاهی ممکنه حرکت بزرگ باشه ولی تو یه هفته اتفاق بیفته. این انفجاری نیست. حرکت انفجاری تو یکی دو روز یا حتی چند ساعت شکل میگیره و به خاطر همین اسمش رو گذاشتن «انفجاری».
۵. ساختار قیمت قبل و بعد از حرکت
قبل از حرکت، قیمت معمولاً یا رنج میزنه یا اصلاحی آروم داره. بعد از حرکت، یه شکست واضح تو ساختار بازار میبینی؛ مثلاً سقفهای قبلی شکسته میشن یا کف جدید ساخته میشه. این تغییر ساختار تأیید میکنه که حرکت، تصادفی نبوده.
مثال واقعی:
تو سهم «خودرو» قبل از رشد بزرگ سال ۱۴۰۲، چند روز قیمت نزدیک محدوده ۲۱۰۰ تا ۲۲۰۰ تومن درجا میزد. بعد یه روز یه کندل سبز قوی اومد که حجم معاملاتش تقریباً دو برابر میانگین ۲۰ روز قبلی بود و قیمت با قدرت از ۲۲۰۰ رد شد.
همین نقطه قبل از حرکت، جاییه که اوردر بلاک شکل گرفت و هرکی اون محدوده رو میشناخت، میتونست ورود دقیق و کمریسکی داشته باشه.
آخرین کندل مخالف؛ همون نقطه طلایی قبل از حرکت اصلی
وقتی میخوای اوردر بلاک رو دقیق پیدا کنی، مهمترین نشونهاش آخرین کندل مخالف قبل از حرکت شدیده. این کندل مثل چراغ راهنماست؛ نشون میده کجا سفارشهای بزرگ قرار گرفتن و بازار آماده پرتاب شدنه.
حالا یعنی چی آخرین کندل مخالف؟
- اگه حرکت صعودی باشه، دنبال آخرین کندل نزولی قبل از شروع جهش بگرد.
- اگه حرکت نزولی باشه، آخرین کندل صعودی قبل از ریزش شدید میشه محدوده اوردر بلاک نزولی.
دلیلش چیه؟ خیلی سادهست: معمولاً پولهای درشت و سفارشهای بزرگ تو همین کندلهای مخالف جمع میشن. بازار اول یه حرکت خلاف جهت میکنه تا نقدینگی جمع بشه و سفارشهای بزرگ بتونن با قیمت بهتر وارد شن. بعد که سفارشها فعال شدن، جهت اصلی حرکت شروع میشه.
این کندل مخالف معمولاً ویژگیهای خاصی داره:
- سایهها یا بدنه بزرگ: چون ورود سفارشها باعث میشه قیمت موقتاً خلاف روند اصلی بره.
- حجم بالاتر از میانگین: چون هم پول هوشمند داره وارد میشه، هم معاملهگرای عادی دارن نقدینگی فراهم میکنن.
- موقعیت استراتژیک: معمولاً تو نزدیکی کف یا سقفهای مهم تشکیل میشه، جایی که خیلیها حد ضررشون رو گذاشتن.
وقتی این کندل رو پیدا کردی، محدوده بین سقف و کفش (یا حتی فقط بدنه کندل، اگه بخوای دقیقتر باشی) میشه اوردر بلاک. قیمت اگه دوباره به این محدوده برگرده و تأییدیههای برگشت مثل پینبار، انگالف یا تغییر ساختار (CHoCH) بده، میتونی ورود کمریسکی داشته باشی.
مثال واقعی:
تو سهم «فملی» قبل از جهش بزرگ سال ۱۴۰۱، قیمت چند روز آروم حرکت میکرد. یه کندل قرمز نسبتاً بزرگ اومد که خیلیها فکر کردن بازار داره میریزه. ولی پشت این کندل سفارشهای سنگین خرید خوابیده بود.
بعد از اون، قیمت با شتاب زیادی صعود کرد و اون کندل قرمز شد همون نقطه طلایی اوردر بلاک صعودی. هرکی اون محدوده رو میشناخت و برگشت قیمت رو دید، میتونست ورود دقیق و پر سودی داشته باشه.
نکته مهم اینه که هر کندل مخالفی اوردر بلاک نیست. اگه بعدش حرکت شارپی نیاد، یا محدوده چند بار لمس شده باشه و قدرتش از بین رفته باشه، نمیشه بهش اعتماد کرد. پس باید حتماً با نشونههای دیگه مثل حجم، شکست ساختار و تأییدیههای برگشت ترکیب بشه.
عجله نکن! صبر برای برگشت قیمت و گرفتن تاییدیههای مطمئن
یکی از بزرگترین اشتباهایی که خیلی از تریدرها میکنن اینه که همینکه اوردر بلاک رو پیدا کردن، فوری وارد معامله میشن. ولی واقعیت اینه که پیدا کردن محدوده فقط نصف ماجراست. نصف دیگه صبر کردنه تا بازار خودش نشون بده واقعاً میخواد از اونجا برگرده یا نه.
دلیلش سادهست: بعضی وقتا سفارشهای بزرگ همون برخورد اول فعال نمیشن یا ممکنه بازار بخواد قبل از حرکت اصلی، نقدینگی بیشتری جمع کنه. اگه بدون تأییدیه وارد بشی، ممکنه قیمت برای چند کندل داخل محدوده اوردر بلاک بچرخه یا حتی بره پایینتر و استاپت رو بزنه.
پس چیکار کنیم؟
باید صبر کنی قیمت دوباره به محدوده اوردر بلاک برگرده و چندتا نشونه واضح از برگشت نشون بده. این نشونهها مثل چراغ سبزن؛ وقتی باهم ظاهر میشن، احتمال موفقیت معامله خیلی بالاتر میره.
مهمترین تأییدیهها اینان:
۱. کندل پینبار یا انگالف صعودی/نزولی
اگه تو محدوده اوردر بلاک یه پینبار ببینی که سایهش به داخل محدوده رفته ولی کلوزش بیرون بسته شده، یعنی بازار فشار برگشت داره.
انگالف صعودی یا نزولی هم وقتی میاد که یه کندل بزرگ، کندل قبلی رو کامل میپوشونه و نشون میده خریدار یا فروشنده کنترل رو به دست گرفته.
۲. تغییر ساختار بازار (CHoCH) تو تایم پایین
توی تایمفریمهای کوچیک مثل ۵ دقیقه یا ۱۵ دقیقه، بعد از برخورد قیمت به اوردر بلاک، دنبال یه تغییر روند کوچیک بگرد. مثلاً سقف و کفهای نزولی قبلی بشکنن و سقف و کف صعودی جدید ساخته بشه. این یعنی ساختار بازار داره عوض میشه و احتمال برگشت زیاده.
۳. حجم بالاتر از حد معمول
وقتی قیمت برمیگرده به اوردر بلاک، اگه حجم معاملات بالاتر از میانگین روزای قبلی باشه، یعنی پول جدیدی داره وارد میشه و این برگشت جدیتره.
مثال واقعی:
تو سهم «شستا» بعد از اینکه قیمت به محدوده اوردر بلاک رسید، توی تایم ۱۵ دقیقه یه پینبار صعودی بزرگ شکل گرفت که حجمش تقریباً دو برابر کندلهای قبلی بود. این نشونه قوی برگشت بود و بعدش قیمت از همونجا شروع کرد به رشد کردن. هرکی منتظر این تأییدیه مونده بود، یه معامله کمریسک و دقیق داشت.
نکته حرفهای:
گاهی لازمه چندتا تأییدیه باهم بیان تا ریسک معامله پایین بیاد. مثلاً هم پینبار داشته باشی، هم تغییر ساختار تو تایم پایین، هم حجم بالا. اینجوری دیگه با اولین سایه الکی یا حرکت فیک، وارد معامله نمیشی.
حد ضرر و تارگت کجا باشه؟ نقشه راه یه معامله کمریسک
حد ضرر رو همیشه کمی بیرون از محدوده اوردر بلاک بذار. اینطوری با نویزای کوچیک بازار زده نمیشی. برای تارگت هم میتونی مقاومت بعدی یا نسبت ریسک به ریوارد حداقل ۱:۳ رو در نظر بگیری.
مثال: تو «فملی» با ورود روی ۱۲۲۵، حد ضرر رو روی ۱۲۰۸ گذاشتیم و تارگت اول ۱۲۵۹ و تارگت دوم ۱۳۸۰ بود.
چرا تأییدیههای بیشتر یعنی معامله مطمئنتر؟
حالا فرض کن اوردر بلاک رو پیدا کردی و قیمت هم داره بهش نزدیک میشه. اینجاست که خیلیها هیجانزده میشن و میخوان سریع وارد معامله بشن. ولی حرفهایها میدونن هرچی تأییدیه بیشتری بگیری، احتمال موفقیت معامله خیلی بالاتر میره. یعنی به جای اینکه با اولین برگشت قیمت وارد بشی، صبر میکنی تا چندتا نشونه بیاد که بگه «آره، اینجا همون نقطهایه که بازار میخواد برگرده».
این نشونهها چیا میتونن باشن؟
۱. حجم بالای معاملات: ورود پول جدی به بازار
یکی از مهمترین فاکتورها حجم معاملههاست. وقتی قیمت به محدوده اوردر بلاک برمیگرده، اگه حجم معاملات بهطور قابلتوجهی بالاتر از میانگین روزای قبلی باشه، این یعنی پول جدید و بزرگی وارد بازار شده.
این پول معمولاً توسط بازیگرای بزرگ یا حقوقیهاست، نه معاملهگرای خرد. تو بورس ایران مخصوصاً این نشونه خیلی مهمه چون ورود حقوقیها تو حجم معاملات خیلی واضح دیده میشه.
مثال: تو سهم «فملی»، وقتی قیمت به محدوده اوردر بلاک روزانه رسید، حجم معاملات اون روز تقریباً دو برابر میانگین ماه قبل بود. همین نشونه باعث شد برگشت قیمت اعتبار بیشتری پیدا کنه و خیلی از معاملهگرها ورودشونو همونجا انجام بدن.
۲. شکست ساختار بازار در تایمفریم بالاتر: روند عوض شده
فقط یه لمس ساده اوردر بلاک کافی نیست. وقتی تو تایمفریم بالاتر، مثلاً روزانه یا ۴ ساعته، میبینی سقفها یا کفهای مهم شکسته شدن و ساختار بازار تغییر کرده، یعنی روند کلی داره عوض میشه. این تغییر ساختار یا BOS (Break of Structure) یکی از قویترین تأییدیههاست.
مثال: تو سهم «خودرو» قبل از رشد بزرگ سال ۱۴۰۲، قیمت تو تایمفریم روزانه اول کف ساختاری قبلی رو زد بالا و بعد به اوردر بلاک برگشت. این یعنی حرکت جدید قراره ادامهدار باشه، نه یه برگشت کوچیک و موقتی.
۳. وجود نقدینگی نزدیک محدوده: شکار استاپها
یکی دیگه از نشونههای مهم، وجود نقدینگی نزدیک اوردر بلاکه. نقدینگی معمولاً جایی جمع میشه که معاملهگرا حد ضررشونو میذارن. مثلاً سقفهای برابر (Equal Highs) یا کفهای برابر (Equal Lows) جاهایی هستن که استاپهای زیادی اونجا قرار میگیرن. بازیگرای بزرگ معمولاً اول میان این نقدینگی رو شکار میکنن، بعد حرکت اصلی رو شروع میکنن.
پس اگه نزدیک اوردر بلاک سقفهای برابر یا کفهای برابر داری، بدون این محدوده برای بازیگرای بزرگ جذابه و میتونه برگشت قیمت رو قویتر کنه.
ترکیب این نشونهها: معامله مطمئنتر
حالا تصور کن این سه تا نشونه باهم بیان:
- حجم بالا
- شکست ساختار بازار
- نقدینگی نزدیک محدوده
این یعنی هم پول بزرگ وارد شده، هم روند عوض شده، هم بازار قبل از حرکت اصلی نقدینگی لازم رو جمع کرده. وقتی این اتفاق میافته، احتمال اینکه معاملهت به تارگت برسه خیلی بیشتره و ریسک کارت میاد پایین.
اگه میخوای اوردر بلاک رو حرفهای و با جزئیات یاد بگیری، مسیر یادگیری اسمارتکس SmartEx تو چارتستان دقیقاً برای همین طراحی شده. از مفاهیم پایه تا استراتژیهای پیشرفته رو با مثال و تمرین یاد میگیری.
اگه فرصت یا تجربه کافی برای پیدا کردن اوردر بلاکها نداری، میتونی از خدمات چارتستان کمک بگیری و تحلیل اختصاصی روی سهمهات دریافت کنی. اینجوری نقاط ورود و خروج کمریسک رو از تحلیلگرای حرفهای میگیری.
نتیجهگیری: با اوردر بلاک معاملهگر هوشمند شو
اوردر بلاک مثل نقشه مخفی بازاره. وقتی یاد بگیری اونا رو درست تشخیص بدی و با تأییدیه وارد معامله بشی، ریسکت کمتر و سودت منطقیتر میشه.
تو بورس ایران، با محدودیت دامنه نوسان و نقدینگی پایین، این روش میتونه خیلی کمکت کنه که ورودای دقیقتری داشته باشی و از دامهای بازار دور بمونی.